Ελιά-Λάδι
Η Χαλκιδική, χάρη στο κλίμα και τη μορφολογία του εδάφους, παράγει λάδι και ελιές που ξεχωρίζουν για την ιδιαίτερη γεύση και ποιότητά τους. Πλούσιες σε φαινολογικά και οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (ουσίες απαραίτητες για τη λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού), οι ελιές της Χαλκιδικής μεταποιούνται με γνώμονα την ικανοποίηση του καταναλωτή. Η υψηλή θρεπτική αξία και η μοναδική γεύση της ελιάς και του ελαιολάδου της Χαλκιδικής τα έχουν καθιερώσει ως ένα αναπόσπαστο συστατικό της μεσογειακής διατροφής. Νόστιμα και υγιεινά μετατρέπουν τις σαλάτες και τα φαγητά σε πραγματικές γαστρονομικές απολαύσεις.
Περιοχές παραγωγής: Όρος Μελίτων, Χερσόνησος Κασσάνδρας, Χολομώντας, Κάμποι Πολυγύρου, Ορμύλιας, Ολύνθου και Μουδανιών.
Ούζο – Τσίπουρο
Το ούζο παράγεται παραδοσιακά και αποκλειστικά στην Ελλάδα, ανήκει δε στη γενική κατηγορία των ανίς, δηλαδή των αλκοολούχων ποτών με άρωμα άνισου (ανηθόλης). Είναι το προϊόν της απόσταξης στέμφυλων και άλλων σακχαρούχων πρώτων υλών, που έχουν αρωματιστεί με σπόρους άνισου και ίσως μάραθου, μαστίχα Χίου και άλλους αρωματικούς σπόρους, φυτά ή καρπούς. Το ούζο, για την απόσταξη του οποίου χρησιμοποιείται ειδικό αποστακτικό μηχάνημα (άμβυκας), δεν μπορεί να υποστεί παλαίωση και πίνεται σκέτο ή με προσθήκη νερού – το “γαλάκτωμα” που δημιουργείται σε αυτήν την περίπτωση σχετίζεται με την περιεκτικότητα του ούζου σε ανηθόλη, τον αλκοολικό τίτλο του, την ποσότητα νερού και τη θερμοκρασία.
Το τσίπουρο, από την άλλη πλευρά, είναι, κατά κανόνα, το καθαρό προϊόν της απόσταξης στέμφυλων χωρίς αρωματισμό. Η ποικιλία και οι συνθήκες ζύμωσης των σταφυλιών, ο τρόπος της απόσταξης, η αναλογία των συστατικών αποτελούν παράγοντες καθοριστικούς κατά τη διαδικασία παρασκευής. Το τσίπουρο είναι άχρωμο και έχει υψηλό αλκοολικό βαθμό, γι’ αυτό πίνεται συχνά αραιωμένο και σχεδόν πάντα συνοδεία μεζέδων, που κατά παράδοση ακολουθούν την εξής σειρά: ελαφρές σαλάτες, ξινά (τουρσιά), διάφορα παστά (ρέγκα, αντζούγιες), ψάρια, καραβίδες, γαρίδες, σαγανάκια κλπ.
Πολοί είναι οι κάτοικοι της Χαλκιδικής που παράγουν δικό τους τσίπουρο είτε για πώληση αλλά το πιο συνήθες είναι να χρησιμοποιείται για οικεία χρήση.
Τυροκομικά
Οι εδαφοκλιματολογικές συνθήκες, η βλάστηση της Χαλκιδικής και η ισχυρή κτηνοτροφική παράδοση έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή κτηνοτροφικών παραγόντων υψηλών προδιαγραφών. Το κατσικίσιο παραδοσιακό τυρί Χαλκιδικής, παράγεται από αμιγές κατσικίσιο γάλα και έχει αυξημένη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη. Ο ορεινός όγκος Χολομώντα όπου βρίσκονται οι περισσότερες κτηνοτροφικές μονάδες έχει ιδιάζοντα εδαφοκλιματολογικά στοιχεία και ειδική βλάστηση που συμβάλλουν θετικά στην ευνοϊκή σύνθεση του κατσικίσιου γάλακτος για την παραγωγή τυριού. Με σεβασμό στην παράδοση, οι κτηνοτρόφοι τυροκόμοι της Χαλκιδικής παράγουν σημαντικές ποσότητες κατσικίσιου τυριού. Η υψηλή ποιότητα και η μεγάλη περιεκτικότητα σε οργανοληπτικά χαρακτηριστικά το καθιστούν απαραίτητο για σωστή και υγιεινή διατροφή.
Μέλι
Η Χαλκιδική είναι η ”μάνα της μελισσοκομίας”. Με 6.500 μελισσοκόμους (32% του συνόλου της χώρας) και 1.910 τόνους παραγωγής εξαιρετικής ποιότητας μελιού ετησίως, δίκαια χαρακτηρίζεται ως το κέντρο μελισσοκομίας στην Ελλάδα. Ο Αριστοτέλης πριν από 2.300 χρόνια εκθείασε το μέλι και τις ωφέλειές του στον άνθρωπο με το επιχείρημα ότι το μέλι παρατείνει τη ζωή. Σήμερα οι μελισσοκόμοι της Χαλκιδικής συνεχίζοντας την παράδοση αξιοποιούν με τον αγνότερο τρόπο την πλούσια χχλωρίδα της Κασσάνδρας, της Σιθωνίας και της Βόρειας Χαλκιδικής, παράγοντας μεγάλες ποσότητες μελιού. Οι μεγάλες ποσότητες ιχνοστοιχείων στο πευκόμελο το καθιστούν μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας.
Περιοχές παραγωγής: Νικήτη, Κασσάνδρα και Αρναία.
Μαρμελάδες – Γλυκά
Απ’ άκρη σ’ άκρη στη Χαλκιδική καλλιεργείται, χωρίς τη χρήση λιπασμάτων, μεγάλη ποικιλία φρούτων εξαιρετικής ποιότητας. Τα υπέροχα σε γεύση φρούτα αποτελούν την πρώτη ύλη για τις γνωστές μαρμελάδες και τα γλυκά κουταλιού που οι γυναίκες της Χαλκιδικής παρασκευάζουν με μοναδική τέχνη. Η υψηλή ποιότητά τους, η ξεχωριστή γεύση τους και ο σεβασμός των παρασκευαστριών στην παράδοση τα έχει καθιερώσει στην ελληνική και ξένη αγορά. Οι παραδοσιακές μαρμελάδες και τα γλυκά της Χαλκιδικής, μετατρέπουν το πρωινό σε μοναδική γευστική απόλαυση για μικρούς και μεγάλους.
Αρτοσκευάσματα
Στους παραδοσιακούς αλλά και σύγχρονους φούρνους της Χαλκιδικής, ζυμώνονται και ψήνονται μοναδικά προϊόντα άρτου και αγνές αρτολιχουδιές. Το σκληρό σιτάρι που καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις στη Χαλκιδική και είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, αμινοξέα, βιταμίνες και λιπαρά οξέα, χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη και οι παραδοσιακές συνταγές που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά το μετατρέπουν σε πεντανόστιμα αρτοσκευάσματα. Η υψηλή θρεπτική αξία των πρώτων υλών και ο σεβασμός στην παράδοση έχουν κάνει τα αρτοσκευάσματα της Χαλκιδικής πασίγνωστα και ανάρπαστα στους επισκέπτες της.
